رنگها میتوانند معانی مختلفی داشته باشند. به طور مثال در راهنمایی رانندگی از رنگهای زرد، سبز و قرمز استفاده میشود و هر کدام از این رنگها معنای خاصی دارند که در فرهنگ عمومی جا افتاده است. در زمینه تفکیک زباله هم سعی شده تا از رنگها برای آسانتر کردن فرایند تفکیک و جداسازی استفاده شود. سطلهای تفکیک زباله در رنگهای مختلفی وجود دارد که هر کدام برای زبالههای مخصوصی در نظر گرفته شدهاند. هر چند استاندارد خاصی در این زمینه وجود ندارد. در این مقاله درباره تفکیک و جداسازی زبالهها، اهمیت و کارکرد رنگها در سطلهای تفکیک زباله و معنای رنگ سطل های تفکیک زباله در کشورهای مختلف صحبت میکنیم. در ادامه با ما همراه باشید.
منظور از تفکیک زباله، جداسازی زبالههای خشک و تر است. در حال حاضر بیشتر کشورهای توسعه یافته، برای کمک به زندگی انسان و حفاظت از محیط زیست برنامه بازیافت را به طور بسیار جدی دنبال میکنند.
به طور مثال مردم کشور آمریکا، بیش از ۲۸ درصد زبالههای خود را بازیافت میکنند. هدف از تفکیک زباله، جداسازی مواد از یکدیگر است تا مواد قابل بازیافت مورد بازیافت قرار بگیرند و دوباره به چرخه طبیعت بازگردند.
عدم تفکیک زبالهها در مناطق صنعتی، شرکتها و مناطق شهری سبب افزایش روز افزون زیانهای بهداشتی و اقتصادی شده و منجر به هزینههای بسیار زیاد جهت جمع آوری و دفع آنها میشود. بنابراین اگر زبالهها قبل از اینکه روی هم انباشته شوند، از هم تفکیک شوند، عملیات بازیافت آسانتر و موفقیت آمیزتر خواهد شد.
باید در جهت تفکیک زبالهها اقدامات اساسی انجام شود. یکی از این اقدامات، قرار دادن سطل تفکیک زباله رنگی در اماکن عمومی، سازمانها و حتی منازل است. برای این کار باید فرهنگ سازیهای لازم انجام شود تا برای افراد جا بیافتد هر زباله را در کدام سطل بریزند و رنگ سطل های تفکیک زباله در تفکیک زباله بسیار مهم است.
تفکیک و جداسازی زباله و بازیافت آنها برای محیط زیست فواید زیادی دارد. با تفکیک، میتوان زبالههای قابل بازیافت را از زبالههای غیرقابل بازیافت جدا کرد.
از این طریق میتوان از زبالههای قابل بازیافت برای تولید محصولات جدید استفاده کرد و به جای استفاده از منابع طبیعی، مواد بازیافتی را به کار برد و در مصرف منابع طبیعی صرفه جویی کرد.
یکی دیگر از فواید تفکیک زباله، صرفه جویی در مصرف انرژی است. برای بازیافت مواد زائد هم به انرژی نیاز است، اما انرژی که صرف بازیافت زبالههای تفکیکشده میشود بسیار کمتر است.
سطل های تفکیک زباله که دارای کد رنگی هستند، میتوانند به طور قابل توجهی در مرتبسازی مواد بازیافتی موثر باشند. صرف زمان برای تفکیک زبالهها و قرار دادن هر زباله در سطل زباله مخصوص در کاهش آلودگیها و حفاظت از محیط زیست موثر است.
با استفاده از سیستم رنگبندی در سطل های تفکیک زباله، دیگر نیازی به چسباندن برچسب بر روی سطل زباله نیست. با آگاه سازی و فرهنگ سازی در بین مردم از طریق رسانههای مختلف، میتوان مفهوم رنگ سطل های تفکیک زباله را به تمام اقشار مردم، اعم از بیسوادان، افراد مسن، کودکان و … منتقل کرد.
هر یک از زبالهها باید در سطل تفکیک زباله مخصوص دور انداخته شوند. استفاده از رنگها برای سطل تفکیک زباله سبب میشود تا تفکیک و جداسازی زباله در خانه، محل کار و اماکن عمومی و البته مراکز بازیافت آسانتر شود و سردرگمی افراد کاهش پیدا کند.
متاسفانه هیچ استاندارد خاصی برای رنگبندی سطلهای تفکیک زباله وجود ندارد. فرایند تفکیک و بازیافت زبالهها یک فرایند نسبتا نوپا در بسیاری از کشورهای جهان سوم مانند ایران است.
دولت اهمیت چندانی به این فرایندها نمیدهد. بنابراین هیچ رنگ استانداردی برای سطلهای زباله در ایران وجود ندارد. در واقع نه تنها در ایران، بلکه در تمام جهان هیچ استاندارد مشخصی در این زمینه وجود ندارد.
یکی از دلایلی که استاندارد جهانی برای رنگبندی سطلهای زباله وجود ندارد این است که جمع آوری زباله در کشورهای مختلف، متفاوت است. این که کدام زبالهها را میتوان و کدام را نمیتوان بازیافت کرد، در کشورهای مختلف بسیار متفاوت است. این تفاوتها باعث میشود ایجاد یک استاندارد جهانی برای رنگبندی سطلهای زباله امکانپذیر نباشد.
همانطور که اشاره کردیم هیچ استانداردی برای رنگ بندی سطلهای تفکیک زباله وجود ندارد. ما در اینجا به معنای رنگ سطلهای تفکیک زباله در بعضی کشورها میپردازیم:
سطل زباله سیاه/ سطل زبالههای غیر قابل بازیافت
در مورد اینکه در سطل زباله سیاه رنگ چه زبالههایی میتوان انداخت، تفاوتهایی وجود دارد. در بسیاری از قسمتهای انگلستان، سطل زبالههای سیاه رنگ برای زبالههایی است که قابلیت بازیافت یا تبدیل شدن به کمپوست را ندارند.
در برخی قسمتهای دیگر، از سطل زبالههای سیاه برای زبالههای قابل بازیافت، مانند بطریهای پلاستیکی، قوطیهای غذا و نوشیدنی، دربهای فلزی قوطیها، فویل آشپزخانه، و فویل روکش شکلات استفاده میشود.
سطل زباله آبی
از این سطل برای زبالههای خشک قابل بازیافت استفاده میشود؛ مانند:
اگرچه در بعضی قسمتهای انگلستان از سطل زباله قرمز رنگ برای دور انداختن این زبالهها استفاده میشود.
سطل زباله قرمز
به عنوان یک قانون عمومی در انگلستان، زبالههای پلاستیکی در سطل زباله قرمز قرار میگیرند. هرچند در بسیاری از قسمتهای انگلستان، زبالههای پلاستیکی را در سطل مخصوص زبالههای خشک دور میاندازند. زبالههای پلاستیکی که در سطل زباله قرمز انداخته میشوند عبارتند از:
تفکیک زبالههای پلاستیکی برای افراد گیج کننده است، چراکه بسیاری زبالههای پلاستیکی قابلیت بازیافت ندارند. زبالههای زیر نباید در سطل زباله مخصوص زبالههای پلاستیکی قرار بگیرند:
سطل زباله سبز
از سطل زباله سبز برای زبالههای زیر استفاده میشود:
اسپانیا مانند سایر کشورهای توسعه یافته، از سیستمهای پیشرفته برای بازیافت پسماندها برخوردار است. در هر جایی از کشور اسپانیا، حتی در کوچکترین روستاها سطلهای رنگی تفکیک زباله قابل مشاهده است.
سطل زباله زرد
سطل زباله آبی
سطل زباله سبز
در اسپانیا در سطل زباله سبز رنگ زبالههای زیر دور انداخته نمیشود:
تفکیک پسماند در آلمان جزو دغدغههای روزانه مردم است. در آلمان، در شهرهای بزرگ چهار نوع سطل زباله وجود دارد:
سطل زباله زرد
سطل زباله سبز یا آبی
سطل زباله سیاه یا خاکستری رنگ
سطل زباله قهوهای
در ایران هیچ استاندارد مشخصی برای رنگ بندی سطلهای زباله وجود ندارد. به طور مثال گاهی اوقات از سطل سبز برای زبالههای پلاستیکی، و در دیگر موارد برای زبالههای فلزی استفاده میشود. سطلهای زباله در ایران در چهار رنگ آبی، سبز، زرد و قرمز وجود دارند. در اینجا زبالههایی که به طور معمول در هر کدام از سطلهای تفکیک زباله قرار میگیرند را بررسی میکنیم:
سطل زباله سبز
این سطل زباله مخصوص پلاستیکها است. زبالههایی که در سطل زباله سبز قرار میگیرند عبارتند از:
سطل زباله زرد
پسماندهای کاغذی مانند:
سطل زباله آبی
پسماندهای شیشهای مانند:
سطل زباله قرمز
پسماندهای فلزی مانند: